Czy rodzice mogą samodzielnie poprawić mowę swojego dziecka?

Rodzice i inni opiekunowie dziecka (np. dziadkowie), mogą odegrać ważną rolę w kształtowaniu i usprawnianiu mowy dziecka w pierwszych latach jego życia. Istnieje wiele prostych i skutecznych sposobów, które można wykorzystać w domu, aby wspomóc rozwój mowy malucha. Poznaj nasze sugestie i propozycje.

Jak rozwijać mowę małego dziecka w domu – wskazówki od logopedy

Oto kilka krótkich punktów, które mogą pomóc rodzicom i jego bliskim w samodzielnym poprawianiu mowy małego dziecka.

1.   KOMUNIKUJ SIĘ AKTYWNIE

Spędzaj czas na rozmowie i interakcji z dzieckiem. Prowadź rozmowy, zadawaj pytania i słuchaj uważnie odpowiedzi. Stwórz przyjazne środowisko, w którym dziecko może się swobodnie wypowiadać. W ten sposób zachęcisz je do komunikowania się i rozwijania mowy.

2.   PROWADŹ DIALOG

Codzienne rozmowy opieraj na dialogu. Utrzymuj dialog, aby rozbudzać zainteresowania dziecka i rozwijać jego umiejętność formułowania zdań. Zachęcaj dziecko do mówienia na różne tematy. To bardzo ważne, aby dziecko nie występowało jedynie w roli słuchacza, a ważnego mówcy:).

3.   POWTARZAJ I MODELUJ POPRAWNE WYPOWIEDZI

Jeśli dziecko wypowiada słowo lub zdanie nieprawidłowo, powtórz je poprawnie, bez krytyki. Staraj się modelować poprawne wypowiedzi, ale nie zmuszaj dziecka do natychmiastowego poprawienia się.

4.   UŻYWAJ PROSTEGO JĘZYKA

Używaj prostych i jasnych słów. Mów do dziecka zrozumiałym dla niego językiem. Unikaj rozbudowanych zdań i długich wyrażeń, które w pierwszych latach życia są trudne do zrozumienia.

5.   CZYTAJ KSIĄŻKI NA GŁOS

Regularne czytanie książek dziecku jest jednym z lepszych sposobów na rozwijanie mowy dziecka w domu. Wybieraj różnorodne książki logopedyczne z ilustracjami. Opowiadaj dziecku o tym, co jest na obrazkach. Pomocne są książki z prostymi i powtarzalnymi wersami, które dziecko może powtarzać. Szczególną uwagę zwróć na onomatopeje (wyrazy dźwiękonaśladowcze), które powinny pojawiać się w książkach dedykowanych najmłodszym czytelnikom.

6.   ZACHĘCAJ DO TWORZENIA WŁASNYCH HISTORII I OPOWIADAŃ

Wyobraźnia – tego my dorośli możemy pozazdrościć maluchom. Wykorzystaj wyobraźnię dziecka do kształtowania mowy i pogłębiania zasobu słownictwa. Połączcie historyjki z gestykulacją i mimiką. To ważne elementy komunikacji. Zachęcaj dziecko do używania gestów, takich jak wskazywanie palcem, machanie ręką itp., aby wspomagać przekaz słowny.

7.   ŚPIEWAJ, RYMUJ I ODGRYWAJ SCENKI

Śpiewanie piosenek i wchodzenie w różne role to wspaniałe sposoby na rozwijanie mowy u dziecka. Repetycja i rytmika w muzyce pomagają dziecku zapamiętywać i powtarzać dźwięki i słowa. Możesz śpiewać piosenki, tańczyć, stosować onomatopeje, klaskać i wykorzystywać mimikę do wyrażenia emocji. W zabawie wykorzystuj też rymowanki, które wspomagają rozwój mowy. Zachęcaj dziecko do podążania za tobą i naśladownictwa.

8.   MOTYWUJ, CHWAL I REAGUJ NA POSTĘPY

Doceniaj wysiłki dziecka i chwal je za każdą próbę komunikacji. To pozytywne wzmacnianie pomoże mu zbudować pewność siebie i zachęci do dalszego rozwoju mowy. Buduj atmosferę akceptacji i wsparcia. Poświęć pełną uwagę i czas, aby słuchać, gdy dziecko próbuje się wypowiedzieć. Twoje nastawienie i uwaga dadzą mu poczucie ważności i zwiększą motywację do pogłębiania nowych umiejętności.

Wdrożenie powyższych zasad w codzienne funkcjonowanie i aktywności dziecka, to coś o wiele więcej, niż przyswajanie nowych dźwięków i wyrazów. To również świetna metoda na umacnianie więzi z bliskimi, komunikację bez granic i budowanie wartościowej relacji między rodzicem a dzieckiem.

Słowa, gesty i mimika pozwalają nam wyrazić to, co skrywamy w środku – nasze potrzeby, uczucia i oczekiwania. Język i postawa opisują emocje. Rozwijanie mowy dziecka i wchodzenie z nim w dialog to niezwykle ważny element rozwoju młodego człowieka. Nic więc dziwnego, że wymaga to szczególnej uwagi i zaangażowania rodziców. 

Pamiętaj, jeśli masz obawy dotyczące rozwoju mowy swojego dziecka, zawsze warto skonsultować się z profesjonalistą, takim jak logopeda lub lekarz pediatra. Mogą oni dostarczyć dodatkowej pomocy i wskazówek dostosowanych do indywidualnych potrzeb twojego dziecka.

Autor: Anna Fryzowicz-Kotarba (logopeda, pedagog)